Chichen Itza

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Chichen Itza
  • Bajarê kevnare
  • şûnwarê arkeolojîk
  • cihê turîstîk Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
20°40′59″Bk 88°34′07″Ra / 20.6831°Bk 88.5686°Ra / 20.6831; -88.5686
DewletMeksîk Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Li beşa îdarî
  • Yucatán Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Dema avabûnê
  • 455 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge
Oîramîda mayayî ya Kukulcán li Chichen Itza, li Nîvgirava Yucatan

Chichén Itzá yek ji xirbeyên herî girîng ên li Nîvgirava Yucatán a Meksîkê ye. Ew bi qasî 120 kîlometreyan li rojhilatê Mérida li eyaleta Yucatánê ye. Berhemên wê ji serdema dawî ya Maya ne.

Bi rûberek 1547 hektar, Chichén Itzá yek ji deverên herî berfireh ên Yucatán e. Navend ji hêla gelek avahiyên nûnertiya abîdeyê ve bi paşxaneyek olî û siyasî ve tê dagirtin, ku yek ji wan pîramîdek mezin e. Xirbeyên xaniyên çîna jorîn li nêzê ne.

Di navbera sedsalên 8an û 11an de, vî bajarî di warê neteweyî de rolek girîng lîstiye. Lê belê heta niha nehatiye zelalkirin ka rola bajêr bi çi havî girîng bû. Tiştê bêhempa ev e ku şêwazên avahîsazî yên cihêreng li Chichén Itzá nêzikî hev disekinin. Ji bilî avahiyên bi şêwaza Puukê guhertî, sêwiran hene ku taybetmendiyên Toltek nîşan didin. Ev wek bandora rasterast a koçberên ji navenda Meksîkayê û dagîrkerên ji Tula tê hesibandin.

Bi pêşkeftina turîzmê li Yucatán, Chichén Itzá bûye cîhê arkeolojîk ku piştî Teotihuacán li Meksîkayê herî zêde mêvanan dikişîne. Chichén Itzá di sala 1988an de ji hêla UNESCO ve wekî kelepora cîhanê hate ragihandin.

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]